Het testbeeld heeft, vind ik, een bijzonder en inspirerend uiterlijk. De felle primaire kleuren vormen een tegenstelling met het gedempte grijs van het raster en de harde zwart/witte elementen, net zoals de regelmaat van de geometrische vormen een tegenstelling vormt met de ogenschijnlijke willekeurige plaatsing van de diverse elementen. Zonder (maar ook met) wetenschap van het doel en de historie van het testbeeld zou het in een museum voor moderne kunst niet misstaan.
Het testbeeld vormt dan ook de inspiratie voor een verrassend groot aantal kunstwerken. Hier volgt in willekeurige volgorde een – incompleet – overzicht:
Glas-in-lood testbeeld, Coornhert Lyceum in Haarlem
In de centrale hal van het Coornhert Lyceum in Haarlem bevindt zich een testbeeld, afgebeeld in glas-in-lood. Het kunstwerk is eind van de 20e eeuw ontworpen door Arno Coenen.
Het testbeeld is binnen de beperkingen van het medium glas-in-lood behoorlijk waarheidsgetrouw afgebeeld. Ik vind het een leuke tegenstelling dat een (relatief) modern object wordt afgebeeld met een eeuwenoude techniek.
Ook is het leuk dat een hele generatie kinderen, die het testbeeld waarschijnlijk nooit zelf op de televisie zullen zien, het spelenderwijs zullen leren kennen.
Traverse station Hilversum Media Park
Jarenlang was er op station Hilversum Media Park – toen nog station Hilversum Noord geheten – slechts een gammele loopbrug die de beide perrons met elkaar verbond. Treinreizigers die van of naar het Media Park wilden lopen moesten de behoorlijk drukke Mies Bouwman-Boulevard oversteken – die ook pas sinds 2007 zo heet – waar nog wel eens ongelukken gebeurden. Tussen 2010 en 2011 werd de loopbrug vervangen door een overdekte traverse, die niet alleen de beide perrons met elkaar verbond, maar ook het Media Park met het station. Deze bijna tweehonderd meter lange traverse is uitgevoerd als ronde buis, en één van de twee uiteinden is voorzien van een groot transparant testbeeld. De traverse is ontworpen door architectenbureau Meyer en Van Schooten en Strukton Infratechnieken.
Het testbeeld is behoorlijk natuurgetrouw uitgevoerd. In het reflection check-veld (zie pagina Techniek) is de naam van de traverse geplaatst, “Via de Kijkbuis”, en in het frequency check-veld zijn de woorden “Media Park” geplaatst. Volgens goed Nederlands gebruik is de naam van de traverse bepaald via een prijsvraag (“Kijkbuis”), en volgens nog beter Nederlands gebruik was er vervolgens gedoe om de uiteindelijke naam.
Hoe dan ook, een mooie uitvoering van het testbeeld, en zo te zien vooral bij donker behoorlijk fotogeniek. Omdat dit voor mij dichtbij is ga ik zeker zelf nog eens langs met mijn camera.
Muurschildering in Athene
Ergens in Athene is op de zijkant van een flatgebouw een enorm testbeeld geschilderd. Heel veel informatie is er niet over te vinden – zo weet ik niet zeker of het anno 2018 nog bestaat – maar een paar zaken heb ik wel wel boven water gekregen.
Het idee (en misschien ook wel uitvoering) voor deze muurschildering kwam van kunstenaar Panos Sklavenitis in het kader van een project “Visual Art Interventions in Public Urban Space – Painting on the Blind Facades of Buildings”. Als ik interpreteer wat ik daar over kan vinden dan was dat een project om het straatbeeld van achterstandswijken op te fleuren, als onderdeel van een groter project om die wijken uit de ellende te trekken.
Het testbeeld bevindt zich in een straat genaamd “Kriezotou” in Athene. De foto’s op Google Street view van deze straat zijn op moment van schrijven uit 2014, dus tot en met dat jaartal was de muurschildering nog aanwezig.
Glas-in-lood testbeeld
Over dit testbeeld, van de hand van kunstenares Rianne Willemsen, is niet veel op het internet te vinden. Volgens deze website is het kunstwerk 36 x 48 cm groot, is het in 2011 in opdracht gemaakt, en is het verkocht.
Verder moeten we het doen met wat we op de afbeelding zien, wat een fraaie weergave is van het testbeeld. Kleine details zoals de beide reflection checks ontbreken, maar dat is gezien het medium en het formaat niet gek.
Ik hoop dat dit kunstwerk ergens hangt waar het door veel mensen gezien kan worden.
Flat in Singapore
Toen de bewoners van een aantal flats in de wijk Tampines in Singapore mochten stemmen over wat voor beschildering er op hun flats zou komen, wisten ze het wel: het testbeeld.
De details zijn schaars maar volgens deze website tonen vijftien flats in de wijk Tampines trots een reusachtig testbeeld op de voorkant. Met Google Maps/Street View kan ik ze niet alle vijftien vinden, maar een paar zijn er goed te zien. Ik kan niets “officieels” vinden over wanneer deze muurschilderingen geplaatst zijn, maar in deze tweet meldt iemand dat hij ze in 2015 geschilderd heeft zien worden.
Als ik door de foto’s blader die ik op het internet vind, valt er duidelijk wat variatie op tussen de testbeelden op de verschillende flats, zo is het scanline/frame grid soms zichtbaar, en soms valt het net in een galerij. Minimaal één van de testbeelden is erg blokkerig.
Ik vind het leuk dat zo’n grote groep mensen, die de kans krijgen het uiterlijk van hun flat te bepalen, kiezen voor het testbeeld. Blijkbaar leeft de afbeelding als icoon wereldwijd.
Graffiti schilderij
Dit testbeeld is van de Franse graffiti-artiest Tilt. Informatie over dit kunstwerk is schaars, ik kon het eigenlijk alleen hier vinden. Hij zou het gemaakt hebben voor de expositie “Magic & Destroy“, waarvoor hij een nogal eclectische verzameling graffiti-kunst maakte.
Dit testbeeld is in 2013 gemaakt met acryl- en spuitbusverf op doek en heeft een formaat van 150 x 150 cm.
.
Muurschildering in Eindhoven
Alles in het leven is vergankelijk, en (testbeeld)kunst is daarop geen uitzondering. Ooit stond er bij de kruising Boschdijk/Marconilaan in Eindhoven een blok huizen, en in één van die huizen had iemand in zijn woonkamer een groot testbeeld op de muur geschilderd. Niet al te lang geleden is dit huizenblok gesloopt, en hierdoor werd dit verborgen juweeltje van een onbekende kunstenaar voor de wereld zichtbaar – al was het maar voor een kort moment.
Op de foto van Google Street View is duidelijk zichtbaar dat de muurschildering zo ongeveer de hele muur van één kamer innam. De foto op Street View is van juni 2018, er is dus kans dat dit testbeeld er op moment van schrijven nog is. Het is echter zeker dat het over niet al te lange tijd voorgoed verloren zal zijn, als de bouwwerkzaamheden op het nu braakliggende terrein beginnen.
De overeenkomst met het verhaal van het echte testbeeld – een korte tijd gezien door talloze mensen, daarna wegzakkend in de vergetelheid – stemt me melancholisch.
Lego testbeelden
“Van Lego kun je alles maken” was ooit de slogan van Lego, en het testbeeld is daarop natuurlijk geen uitzondering. Jason Cichon (een verwoed Lego-bouwer) maakte het testbeeld hiernaast, wat binnen de beperkingen van het medium Lego verrassend waarheidsgetrouw is.
De grootte van deze uitvoering is 22,4 x 28,8 cm, grofweg de grootte van een A4tje. Aangezien Lego niet zo goed is ingericht op rondingen heeft de maker noodgedwongen gebruik gemaakt van allerlei schuine Lego-blokjes, want minder opvalt dan je zou denken. De kunst van Piet Mondriaan leent zich een heel stuk beter voor reproductie in Lego.
Ik kon na lang zoeken maar één ander Lego-testbeeld vinden, van kunstenares Mirjam Offringa. Ik vind het technisch iets minder goed uitgevoerd dan het testbeeld hierboven. De Lego-blokjes zijn individueel gefotografeerd en daarna met Photoshop in één afbeelding samengevoegd tot het testbeeld.
Toch vind ik het visueel leuk, en daarom laat ik dit testbeeld hier zien.
Sprei
Er zijn blijkbaar mensen die zo’n fan zijn van het testbeeld dat ze ermee opstaan en mee naar bed gaan. Vroeger kon dat omdat na afloop van het laatste televisieprogramma het testbeeld verscheen, maar die tijd is voorbij. Nu kan het echter weer, want ten minste één onbekende handwerkartiest heeft een testbeeld-sprei gemaakt.
Doordat dit sprei slechts 15 x 15 “pixels” telt is het detailniveau niet hoog, maar het is direct herkenbaar als wat het is: een testbeeld.
Muur in Riga, Letland
Er zijn op het internet vrij veel foto’s te vinden van twee testbeelden op vrijstaande muur op een grasveld bij de Wetenschapsacademie in Riga, de hoofdstad van Letland. Aan één kant is het testbeeld geschilderd op een vrij ruwe kant van de muur, aan de andere kant is het testbeeld samengesteld uit gekleurde tegels.
De kunstenaar(s) hebben aan beide zijden hier en daar wat artistieke vrijheden genomen met de details van de testbeelden, maar ze zijn allebei heel herkenbaar.
Ik kan niet vinden wie de opdrachtgever of kunstenaar voor deze testbeelden was, of in welke jaar het is gebouwd. Volgens de omschrijvingen zou de muur hier (Google Maps, Google Street View) moeten staan, maar op moment van schrijven (november 2018) zijn de foto’s en satellietbeelden van 2014, en daar staat de muur niet op. Als ik naar afbeeldingen en andere informatie over deze testbeelden zoek dan vind ik deze alleen maar van vóór 2014. Er staan wel foto’s online van na 2014, maar dat zijn alleen maar herposts van oudere foto’s. Hierdoor heb ik het vermoeden dat dit kunstwerk er helaas niet meer staat. Als ik ooit eens in Riga kom (wat best wel eens even kan duren) ga ik zeker zelf kijken.
Mozaïek
De kunstenares Marinka van der Heijden beeldde het testbeeld uit in deze mozaïek van 45 cm doorsnede. Meer dan dat is over deze versie van het testbeeld helaas op het internet niet te vinden.
Als ik sommige kleurige werken van Gaudi zie dan lijkt het me dat hij dit kunstwerk wel had weten te waarderen.
.
Muurschildering fietsenstalling Hilversum
Op de Zeedijk in Hilversum, nou niet het meest florissante stuk van deze stad, fleurt een heel leuke interpretatie van het testbeeld de fietsenstalling op. Online is er niets over het kunstwerk te vinden, dus ik heb het op Twitter maar aan de gemeente Hilversum gevraagd. Het antwoord luidde dat het in opdracht van de gemeente is gemaakt door de Hilversumse kunstenaar Eric van der Vegt. Hij heeft echter niets over dit testbeeld op zijn website staan.
Ik weet dan ook niet precies wanneer dit testbeeld is verschenen. De Google Street View-foto’s van deze lokatie zijn van augustus 2017, en daar staat het nog niet op. Volgens mij is het ongeveer midden 2018 geplaatst.
Het is duidelijk een enigszins vrije interpretatie van het testbeeld, maar het is overduidelijk herkenbaar. Het kunstwerk fleurt het een nogal treurig hoekje van Hilversum enorm op met zijn felle kleuren, en heeft natuurlijk een heel sterke verbinding met de historie van Hilversum als mediastad.
Raamschildering trouwzaal Drachten
Op de website van het kunstenaarscollectief “Groenewoud / Buij” vond dit grote testbeeld, in 1990 geschilderd op het raam van de trouwzaal van het gemeentehuis in Drachten.
Na avonden lang googlen kon ik geen verdere informatie of andere foto’s van vinden. Ik heb daarom de kunstenaars een mailtje gestuurd met de vraag of ze meer over dit kunstwerk konden vertellen. Ik kreeg snel een uitgebreide mail terug met meer informatie:
We hebben zelf ook even moeten zoeken in ons archief, maar er zijn weinig foto’s van. Het was nog de analoge tijd, en een lastig onderwerp qua kleur en licht. We hebben nog een foto gevonden uit 2003, waarschijnlijk hebben we toen gekeken voor een aanpassing die aan de ingang van de trouwzaal is gedaan. Toen was het werk er nog, inmiddels heeft de gemeente een andere trouwlocatie in gebruik genomen en is de zaal van het testbeeld weer teruggebracht tot de algemene vergaderzaal die hij eerder was. Het testbeeld is daarbij helaas ook ontmanteld.
In 1990 kregen wij als kunstenaars de vraag om de toenmalige trouwzaal in het nieuwe gemeentehuis van Smallingerland in Drachten, een vergaderzaal met neutrale projectinrichting, aan te kleden zo dat de trouwfoto’s wat meer sfeer zouden krijgen. Om een zekere mate van ‘huiselijkheid’ te krijgen zetten we het trouwpaar op een speciaal ontworpen bankje (met een rugleuning in de vorm van een accolade) tegenover een gigantisch televisiescherm in de vorm van het testbeeld over de hele glaswand van de zaal. Zo zou er ook meer kleur de zaal inkomen, als een soort glas-in-lood effect. De onderverdeling van de ramen bepaalde hoe het testbeeld daarin verwerkt diende te worden. Alle vakken werden voorzien van een plexiglas voorzetraam waar de vormen en kleuren van het testbeeld in overeenkomstig plexiglas weer op verlijmd waren. De ‘haakjes’ aan de zijkanten hadden te subtiele kleuren om in plexiglas weer te geven, die zijn met transparante autolak gespoten.
Op zich zouden er heel wat foto’s moeten bestaan als je nagaat hoeveel huwelijken daar voltrokken en vastgelegd zijn, maar die hebben wij helaas niet zelf…
Helaas… het is er dus niet meer. Maar wel heel leuk om even contact gehad te hebben met de kunstenaars! De foto die ze me stuurden (rechts) geeft iets meer context aan het testbeeld zoals het de trouwzaal opfleurde.
Zoals hierboven te lezen dwong de indelen van de raamvlakken de kunstenaars tot een paar compromissen m.b.t. de verhoudingen. Maar toch is het in één oogopslag herkenbaar, en het hing zo te zien op een zeer prominente plek.
Kraaltjes
Kunst hoeft natuurlijk helemaal niet groot of groots te zijn om leuk gevonden te worden. Klein is soms ook fijn!
Dit testbeeld is gemaakt van kleine plastic kraaltjes, die dan met een strijkijzer aan elkaar gesmolten worden. Het wordt vaak gebruikt als kinderspeelgoed, maar zo te zien kunnen volwassenen er ook leuke dingen mee doen.
Het medium en formaat noodzaken tot nogal wat versimpelingen, maar een bijzondere eigenschap van het testbeeld is dat het zelfs bij heel lage resoluties goed herkenbaar blijft.
Ostankino Technical Center
Het Ostankino Technical Center in Moskou, een groot complex met televisiestudio’s, is aan alle vier de zijden beschilderd met een enigszins vrij geïnterpreteerde maar toch nog goed herkenbare versie van het testbeeld. Een erg toepasselijk kunstwerk op een gebouw waarin een groot televisiebedrijf huist.
Ik kan geen informatie vinden over wie het ontworpen heeft, of in welk jaar het geplaatst is. De foto’s van Google Street View van juli 2017 tonen het kunstwerk, maar in dit filmpje wat ik aan de hand van de mode en computerapparatuur rond 2000 plaats is het nog niet aanwezig. De kleuren zijn fel genoeg dat ik schat dat het niet ouder dan een jaar of vijf is (moment van schrijven 2018).
Muurschildering in parkeergarage Hilversum
De entree van parkeergarage Gooische Brink in Hilversum had boven de trap een kale muur, waarvoor de gemeente de kunstenares Rosalie Lub in 2015 vroeg een muurschildering te ontwerpen. De schildering van 3 x 4 meter bevat allerlei elementen die met de stad Hilversum te maken hebben, de hei, de televisietoren – en natuurlijk een testbeeld.
Het testbeeld is enigszins vaag afgebeeld, als opkomende of ondergaande zon achter de televisietoren. De zes kleuren van de contrast-kleurenvlakken komen terug in de schaduwen op de bomen, heel leuk gedaan.
Het schilderij fleurt een verder weinig opmerkelijk stukje van de stad leuk op. Ik vind het leuk om te zien dat Hilversum, natuurlijk een stad met een heel rijke televisiehistorie, bezig is om het testbeeld op diverse plaatsen terug te laten komen.
.
Glas-in-lood testbeeld, Joost Bakker
Kunstenaar Joost Bakker maakte voor Stichting Sign (waarvan ik niet precies weet wat het is, mogelijk iets van een kunstgalerij) een glas-in-lood testbeeld in het kader van een serie kunstwerken gerelateerd aan televisie. De kunstwerken zijn in 2004 tentoongesteld, dus in dat jaar of iets daarvoor zal het werk waarschijnlijk wel gemaakt zijn. Op de foto hiernaast lijkt het object in verticale richting plat gedrukt. Ik weet niet of er iets verkeerd is aan de foto, of dat het kunstwerk daadwerkelijk deze verhoudingen heeft.
Glas-in-lood blijkt een redelijk populair medium om het testbeeld in uit te drukken, dit is al de derde die ik heb kunnen vinden. Net zoals bij de andere twee maakt het medium wat compromissen noodzakelijk, maar de herkenbaarheid leidt er niet onder.
Giclées door Coen ter Ham
Kunstenaar Coen ter Ham heeft, geïnspireerd door het testbeeld, een serie van zestien kleurige giclées gemaakt. (Giclée is een deftig woord voor “inkjetprint”)
Ik heb getwijfeld over het toevoegen van dit kunstwerk, omdat het één van de minder als testbeeld herkenbare kunstwerken is die ik ben tegengekomen. Uiteindelijk heb ik het toch toegevoegd om het hele spectrum van op het testbeeld geïnspireerde kunst te laten zien.
De website van de kunstenaar geeft niet veel informatie over het kunstwerk, behalve dat een versie er van in het gebouw van de NPO in Hilversum hangt, wat wel toepasselijk is natuurlijk. De publicatiedatum van één van de artikelen waar de webpagina naar linkt is januari 2008, dus het kunstwerk uiterlijk toen gemaakt.
Schilderijen door Hilleke van Gils
Kunstenares Hilleke van Gils maakte vier schilderijen gebaseerd op het testbeeld. Eén schilderij geeft het testbeeld behoorlijk waarheidsgetrouw weer, de overige drie zijn kleurige varianten op het origineel.
Behalve dat de vier doeken 80 x 100 cm zijn en dat de gebruikte materialen acrylverf en doek zijn is er op de website niet veel informatie over deze werken te vinden.
.
Schilderijen in Hotel Gooiland, Hilversum
In meerdere (misschien wel alle) kamers van Hotel Gooiland in Hilversum bevindt zich een grote afbeelding van het testbeeld boven het bed. Men heeft van het testbeeld leuke kunstwerken gemaakt, met referenties aan het radio- en televisieverleden van de stad Hilversum.
Ik kan geen informatie vinden over de kunstenaar, het jaar waarin het gemaakt is of de materialen die gebruikt zijn.
Een interessant zijspoor: Op één van de testbeelden (foto hierboven) is rechtsboven een afbeelding van het schilderij Ruitvormige compositie met twee lijnen van Piet Mondriaan te zien. Dat is een referentie aan een roerig stukje geschiedenis van Hilversum, een stukje geschiedenis trouwens die direct raakt aan dat van Gooiland.
Een heel erg leuke toevoeging aan hotelkamers in een stad als Hilversum.